Kiedy obawiać się raka tarczycy?

Występowanie raka tarczycy

Rak tarczycy to choroba nowotworowa występująca stosunkowo rzadko. Ocenia się, że tylko 1-2% ludzi chorujących na raka to właśnie pacjenci z rakiem tarczycy. Choroba ta występuje znacznie częściej u kobiet – kobiety zapadają na raka tarczycy 3-5 razy częściej niż mężczyźni. W Polsce około 80% pacjentek to kobiety. Zachorowanie na nowotwór tarczycy najczęściej zdarza się u ludzi w wieku między 35 a 55 rokiem życia. Stosunkowo często rak tarczycy jest rozpoznawany u ludzi w przedziale wiekowym od 60-80 lat. Choroba pojawia się również u dzieci.

 Niepokojące objawy

Następujące objawy mogą świadczyć o tym, że w Twoim organizmie toczy się choroba, być może jest to rak tarczycy:

•  powiększenie obwodu szyi,
•  guzek w tarczycy, szczególnie jeśli szybko zwiększa swoje rozmiary,
• powiększone lub twarde węzły chłonne na szyi
• ból szyi, czasami promieniujący w kierunku uszu.
• ciągła chrypka,
• uporczywy i długo trwający kaszel ,
• problemy w przełykaniu,

Powiększenie tarczycy może być równomierne – po obydwu stronach szyi symetrycznie pod skórą można wyczuć ten gruczoł. Powiększoną tarczycę nazywamy wolem (mianownik l.poj.: wole, l.mn: wola). W tarczycy, nawet niepowiększonej, mogą też pojawić się guzki: są to stwardniałe miejsca w tarczycy o różnym rozmiarze. O powiększeniu tarczycy może świadczyć np. trudność w dopięciu kołnierzyka koszuli.

Tylko nieznaczna część chorych (5% chorych), u których stwierdza się wole lub guzki, choruje na raka tarczycy. Jednak ponieważ wczesne wykrycie choroby nowotworowej tarczycy umożliwia jej wczesne wyleczenie, pamiętaj by zawsze z takimi objawami zgłosić się do lekarza. Badanie tarczycy wymaga dużego doświadczenia, więc nawet jeśli sam nic nie czujesz, nie wyklucza to rozwoju choroby nowotworowej. U części chorych nowotwór tarczycy może być niewykrywalny w badaniu poprzez obmacywanie.

Jeśli stwierdzisz u siebie powiększenie węzłów chłonnych na szyi (są to drobne i liczne kuliste struktury, macalne po bokach szyi), a także długo uporczywą chrypkę lub problem z przełykaniem, koniecznie zgłoś się do swojego lekarza. Te objawy, choć niekoniecznie świadczą o raku tarczycy, mogą być także objawem innej choroby (zapalnej lub nowotworowej, np. raka krtani). Wczesne stwierdzenie przyczyny problemu może umożliwić jego wyleczenie.

 Czy rak tarczycy się dziedziczy?

Jeżeli ktoś spośród Twoich krewnych chorował na raka tarczycy, powinno się przede wszystkim zorientować, jaki typ raka (jaką postać histologiczną) rozpoznano u niej/u niego. Zazwyczaj można tę informację znaleźć w dokumentach szpitalnych odnoszących się do leczenia operacyjnego, w rubryce „rozpoznanie histopatologiczne”. Będzie ono zazwyczaj sformułowane w języku łacińskim.

Jeżeli ktoś w Twojej rodzinie chorował na typ brodawkowaty (po łacinie carcinoma papillare) lub typ pęcherzykowy (carcinoma folliculare) raka tarczycy, nie powinieneś się obawiać – te typy nowotworów nie dziedziczą się. Naukowcy nie są zgodni, czy ryzyko zachorowania na raka tarczycy u osoby, u której ktoś w rodzinie wcześniej chorował na tę chorobę, jest zwiększone, czy też nie, jednak na pewno nie ma to wpływu znaczącego. Jednak, jeśli dawno (lub nigdy) nie badano Twojej tarczycy, powinieneś przy najbliższej okazji zapytać o to lekarza.

Zupełnie inna sytuacja jest wtedy, gdy ktoś w Twojej rodzinie chorował na typ rdzeniasty raka tarczycy (carcinoma medullare). Nowotwór ten w 20% przypadków dziedziczy się. Jeśli więc dowiesz się, że ktoś w Twojej rodzinie chorował na tę chorobę, zgłoś się do specjalisty onkologa lub specjalisty genetyki klinicznej, który pomoże Ci ocenić ryzyko zachorowania i skieruje na badania DNA, które pozwolą potwierdzić ją lub wykluczyć. Badania takie są w Polsce wykonywane przez specjalistyczne ośrodki endokrynologii onkologicznej. Pamiętaj: nawet jeśli nie masz jeszcze żadnych objawów, choroba może się już rozwijać! Wykrycie jej w takim momencie pozwala na pełne wyleczenie.